1. Işık ve Konum
- Işık: Begonyalar dolaylı parlak ışığı sever. Doğrudan güneş ışığı yaprakları yakabilir, bu nedenle güneş ışığını filtreleyen bir yerde veya yarı gölgede yetiştirilmelidir.
- Konum: İç mekanlarda pencereye yakın bir konum idealdir. Dış mekanlarda ise gölgeli veya yarı gölgeli alanlar tercih edilmelidir.
2. Toprak
- Toprak türü: Begonyalar için hafif, iyi drene olan bir toprak gereklidir. Torf bazlı saksı karışımları idealdir. Aşırı su birikmesini önlemek için toprağın iyi hava alması önemlidir.
- Drenaj: Saksının altındaki drenaj delikleri fazla suyun dışarı atılmasına yardımcı olmalıdır.
3. Sulama
- Sulama sıklığı: Toprağın yüzeyi hafifçe kuruyana kadar beklenmeli, sonra sulama yapılmalıdır. Çok fazla su begonyanın köklerinin çürümesine neden olabilir.
- Nem ihtiyacı: Begonyalar nemli ortamları sever. Özellikle iç mekanlarda, nem oranının yüksek olması için su püskürtme veya su dolu bir tepsi kullanmak faydalı olabilir.
4. Gübreleme
- Gübreleme sıklığı: İlkbahar ve yaz aylarında, büyüme döneminde, yaklaşık 2-4 haftada bir sıvı gübre uygulanabilir. Dengeli bir bitki besini çiçeklenmeyi teşvik eder.
- Kış: Kış aylarında büyüme yavaşladığı için gübreleme yapılmasına gerek yoktur.
5. Sıcaklık
- Sıcaklık: Begonyalar ılık sıcaklıkları sever. İdeal sıcaklık aralığı 18-24°C’dir. 15°C’nin altındaki sıcaklıklar bitkinin gelişimini olumsuz etkileyebilir.
- Cereyan ve soğuk: Soğuk hava akımlarına karşı hassastır, bu yüzden cereyanlı alanlardan korunmalıdır.
6. Budama
- Budama zamanı: Solmuş çiçekler ve sararan yapraklar düzenli olarak temizlenmelidir. Bu, bitkinin enerjisini yeni büyümelere harcamasını sağlar.
- Şekillendirme: Begonyalar gerektiğinde hafifçe budanabilir, böylece daha dolgun ve sık bir büyüme elde edilebilir.
7. Zararlılar ve Hastalıklar
- Zararlılar: Begonyalarda yaprak bitleri, örümcek akarları ve beyaz sinekler görülebilir. Zararlılarla karşılaşıldığında, yaprakların altında ve bitkinin etrafında düzenli kontrol yapılmalı ve gerekirse doğal böcek ilaçları kullanılmalıdır.
- Hastalıklar: Mantar hastalıklarına karşı hassastır. Özellikle aşırı sulama kök çürümesine yol açabilir. Bu nedenle bitkinin toprağının her zaman iyi drene olduğundan emin olunmalı ve yapraklar kuru tutulmalıdır.
8. Çiçeklenme
- Çiçeklenme zamanı: Begonyalar genellikle ilkbahar ve yaz aylarında yoğun olarak çiçek açar. Fakat bazı çeşitler yıl boyunca çiçek verebilir.
- Çiçek renkleri: Çiçekleri beyaz, pembe, kırmızı, sarı gibi çeşitli parlak renklerde olabilir. Türüne bağlı olarak çiçeklerin şekli ve büyüklüğü değişir.
9. Peyzaj Kullanımı
- İç mekan bitkisi: Begonyalar, parlak yaprakları ve çiçekleriyle iç mekanlarda popüler bir dekoratif bitkidir.
- Dış mekan bitkisi: Dış mekanlarda da genellikle gölgeli alanlarda bordür bitkisi veya saksı bitkisi olarak kullanılır.
10. Çoğaltma
- Yaprak çelikleri: Begonyalar yaprak çelikleriyle kolayca çoğaltılabilir. Sağlıklı bir yaprak, sapı ile birlikte kesilerek köklendirme toprağına dikilebilir.
- Tohumla çoğaltma: Bazı begonya türleri tohumla da çoğaltılabilir, ancak bu yöntem daha uzun sürebilir.
Begonya, gösterişli ve uzun ömürlü çiçekleriyle hem iç mekan hem de dış mekanlarda ideal bir süs bitkisidir. Tropikal kökenli olduğundan sıcak, nemli ve ışık dolu ortamlarda gelişir. Doğru bakım sağlandığında yıl boyunca etkileyici bir görünüm sunar.